Αγία Σοφία Blog

Νέα από την Αγία Σοφία Κυνουρίας

Εξωκλήσι Αγίων Αναργύρων. Το ιστορικό.

Νοτιανατολικά και δύο (2) περίπου χιλιόμετρα έξω απ’ το χωριό μας, βρίσκεται το ξωκλήσι των Αγίων Αναργύρων. Χτισμένο ανάμεσα σε πεύκα στην κορυφή ενός καταπράσινου λοφίσκου, αποτελεί στολίδι για τον τόπο μας και αντικείμενο επίσκεψης πολλών προσκυνητών, όχι μόνο κατά την εορτή των Αγίων την1η Ιουλίου, αλλά και άλλες φορές το χρόνο, όταν κάποιος νιώθει την ανάγκη ν’ ανάψει ένα κερί και να προσευχηθεί, απολαμβάνοντας τη θέα της περιοχής και τη γαλήνη του πανέμορφου φυσικού περιβάλλοντος.

Το ξωκλήσι των Αγίων Αναργύρων έχει κι αυτό τη δική του ιστορία. Για τους βιαστικούς, η ιστορία του παρατίθεται μέσα από τις  ακόλουθες φωτογραφίες. Για τους νοσταλγούς του όμορφου παρελθόντος ή τυχόν άλλους, περισσότερα μετά τις φωτογραφίες.

1234567

 Με πρωτοβουλίες των τότε Αγια Σοφιτών (παππούδων και πατεράδων μας), περί το έτος 1921 άρχισε η κατασκευή της Εκκλησίας και αποπερατώθηκε δύο με τρία χρόνια αργότερα. Σημαντική η συμβολή στη λήψη της παραπάνω απόφασης, ήταν και του τότε Ιερέα, Δάσκαλου και Γραμματέα της Κοινότητος Αγίας Σοφίας, Παναγιώτη Σωτηράκου, ο οποίος μόλις πριν 5 χρόνια είχε χειροτονηθεί Ιερέας και είχε εγκατασταθεί στο χωριό μας απ’ το Καστρί της Κυνουρίας.

Χτίστες της εκκλησίας ήταν οι υποδειγματικοί τεχνίτες και λιθοξόοι της εποχής, Λαμπίρης Δημήτριος του Αλέξη ή Γκούνας, Σιαβελής Δημήτριος ή Μήτρικας, Σημάδης Αριστείδης, Σιαβελής Βασίλειος ή Βασιλάκης και αρκετοί άλλοι.

Όπως χαρακτηριστικά είχε αναφέρει, ο μακαρίτης πια, Λαμπίρης Χρήστος του Δημ., ήταν τόσο μεγάλη η επιθυμία των κατοίκων για την κατασκευή του εξωκλησιού και τόση η ανυπομονησία τους, που εκείνο τον καιρό όλο το εργατικό δυναμικό του χωριού μας, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, είχε μετακομίσει κατά τη διάρκεια της ημέρας σε κείνη την περιοχή, βοηθώντας με κάθε τρόπο τους μαστόρους. Οι συνθήκες εργασίες αρκετά δύσκολες για την εποχή. Να φανταστεί κανείς ότι οι γυναίκες κουβαλούσαν πέτρες και χώμα απ’ τις γύρω τοποθεσίες (Τσιουγκάρι και Λινούς) μέσα στην ειδικά διασκευασμένη ποδιά τους. Νερό κουβαλούσαν απ’ τις διπλανές πηγές της «Μάνας» και του «Πατέρα». Τα ανηφορικά και κακοτράχαλα δρομάκια της εποχής, που διέσχιζαν οι εργάτες ανάμεσα απ’ τις πανύψηλες Αριές για να φτάσουν στο εξωκλήσι, αλλά και οι άλλες δυσκολίες της εποχής, δεν έκαμπταν το ηθικό των εργαζομένων. Μετά το πέρας της εργασίας, στο τέλος κάθε μέρας, οι εργάτες τραγουδούσαν κι έπιαναν το χορό. Για ένα τέτοιο περιστατικό είχε αναφέρει κάποτε χαρακτηριστικά, ο μακαρίτης πια, Δήμος Λαμπίρης: «Όταν εμείς χορεύαμε και τραγουδούσαμε χτίζοντας το εκκλησάκι, βλέπαμε απέναντι στη γραμμή του Αρμακά το τρένο που, στολισμένο με δάφνες πήγαινε γεμάτο στρατιώτες στην Αθήνα για να πάνε στα παράλια της Μικρά Ασίας, λόγω των θλιβερών γεγονότων του πολέμου. Τότε ένας γεροντότερος, σταμάτησε το χορό, λέγοντας: «Τι χορεύουμε και τραγουδάμε ρε, εδώ ο κόσμος καίγεται….»

Γιατί το ξωκλήσι αφιερώθηκε στη μνήμη των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, παραμένει άγνωστο. Ωστόσο όμως η επικρατέστερη εκδοχή, σύμφωνα και με την γνώμη των παλαιοτέρων είναι η ακόλουθη. Αφιερώθηκε σε ότι πιο πολύτιμο αγαθό έχει ο άνθρωπος. Στην υγεία του, αφού οι Άγιοι Ανάργυροι είναι προστάτες της υγείας και θεραπευτές των ψυχών και των σωμάτων. Ήταν δηλαδή και είναι, οι γιατροί  των κατοίκων του χωριού μας. Ήταν το μόνο που έλειπε απ’ τους ΑγιαΣοφίτες εκείνη την εποχή και για το μόνο που ήταν αναγκασμένοι να ταξιδέψουν απ’ το χωριό, αφού όλα τα υπόλοιπα αγαθά βρίσκονταν εν πλήρη επάρκεια σε αυτό (σιτάρι, αλώνια, αλεύρι, νερόμυλοι, ψωμί, ελιές, ελαιοτριβείο, λάδι, γαλακτοκομικά, κρεατικά, κηπευτικά…. τα πάντα….).

Με την αποπεράτωση της κατασκευής της εκκλησίας, το έτος 1923, οι ΑγιαΣοφίτες εξασφάλισαν και τους πνευματικούς και σωματικούς ιατρούς του χωριού. Τότε, το έτος 1923, κατασκευάστηκε και η ομώνυμη εικόνα των Αγίων, σύμφωνα με την σχετική επιγραφή που φέρει πάνω της και με την συνδρομή δεκάδων δωρητών όπως αναφέρονται σε αυτή. Επίσης από τότε, άρχισε σιγά σιγά και ο εξωραϊσμός της εκκλησίας. Στην αρχή φυτεύτηκαν λίγα πεύκα γύρω απ’ το ναό απ’ τους τότε μαθητές του Σχολείου. Τα περισσότερα όμως πεύκα φυτεύτηκαν το έτος 1938 πάλι απ’ τους μαθητές του χωριού. Αυτά πάρθηκαν δωρεάν από δασικό φυτώριο στην Τρίπολη και μεταφέρθηκαν από ορισμένους ΑγιαΣοφίτες με τρένο στην Μπερτσοβά (Παρθένι) και από κει με τα ζώα στο εκκλησάκι.

Από τα πρώτα χρόνια της κατασκευής του εξωκλησιού των Αγίων Αναργύρων, γινόταν μεγάλο πανηγύρι κάθε 1η Ιουλίου, ημέρα της μνήμης των Αγίων. Οι εκάστοτε εφημέριοι του χωριού μας,  παπα Σωτηράκος, παπα Γιώργης Λαμπίρης και πολύ αργότερα ο παπα Κώστας Λαμπίρης, φόρτωναν από το βράδυ επάνω στο γάιδαρο τα ιερά σκεύη και βιβλία και ανηφόριζαν για το εκκλησάκι, προκειμένου τελέσουν Εσπερινό και την επομένη Όρθρο και Θεία Λειτουργία.

Η κάθε Εκκλησιαστική Επιτροπή, ετοίμαζε γίδες βραστές για τους προσκυνητές μέσα σε μεγάλα καζάνια, οι οποίοι μετά το πέρας της Λειτουργίας κάθονταν καταγής κάτω απ’ τα πεύκα, παρέες παρέες για να απολαύσουν τους νόστιμους μεζέδες αλλά και άλλες λιχουδιές που ο καθένας έφερνε από το σπίτι.

Το γλέντι που γινόταν γύρω απ’ το εκκλησάκι, έπαιρνε μεγάλες διαστάσεις εκείνο τον καιρό (χαρακτηριστικές οι φωτογραφίες). Εκτός απ’ τους προσκυνητές του χωριού, προσέρχονταν αρκετοί απόδημοι, αλλά  και κάτοικοι από τα διπλανά χωριά για να τιμήσουν τη μνήμη των Αγίων, απ΄ τον ΑιΓιώργη, τη Ντουμινά, τη Μπερτσοβά, τη Μάσκλινα  και αλλού. Αρκετοί επίσης και οι τσοπάνηδες που παρατούσαν τις στάνες στα γύρω βουνά και κατηφόριζαν στο γραφικό εκκλησάκι του χωριού. Παρόντες και οι διό καταστηματάρχες του χωριού μας, Αγγελής και Γιάννης Λυμπέρης με την πραμάτεια τους (ζαχαρωτά και αναψυκτικά), παρούσα όμως και η τετραμελής ορχήστρα του χωριού μας, όπου διασκέδαζε τους προσκυνητές με χορό και τραγούδι, έως αργά το απόγευμα. Χαρακτηριστικές είναι και οι μαρτυρίες των παλαιοτέρων για τις διαστάσεις που έπαιρνε το γλέντι: «Χόρευε ο κόσμος, άνδρες γυναίκες και παιδιά, έως αργά το απόγευμα. Χόρευαν και τραγουδούσαν ακόμα και όταν έφευγαν. Κατηφόριζαν τα δρομάκια για το χωριό, τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια της εποχής. Και σε διάφορα σημεία της διαδρομής ξαναέπιαναν πάλι το χωριό, …..στα περιβόλια, στα Σιαβελιάνικα, στη Βρύση, στο ποτάμι……..» Τα τελευταία χρόνια, το εκκλησάκι γιόρταζε και στην εορτή της Παναγίας ως Ζωοδόχου Πηγής, την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα, εξαιτίας της αφιέρωσης ομώνυμης εικόνας σε αυτό και της επιθυμίας των κατοίκων. Και τότε γινόταν γλέντι, μικρότερης όμως διάστασης απ’ ότι των Αγίων Αναργύρων.

Περί τα μέσα της δεκαετίας 1980 και από τότε που έγινε διάνοιξη Κοινοτικού δρόμου προς το εξωκλήσι, άρχισε ο εξωραϊσμός της εκκλησίας και ο περιβάλλον χώρος αυτής. Από τότε το πανηγύρι άρχισε να γίνεται και την παραμονή της εορτής των Αγίων Αναργύρων. Με πρωτοβουλίες, καθοδήγηση και αδιάκοπη εργασία του σημερινού εφημέριου του χωριού μας, Κων/νου Φιλ. Λαμπίρη, καθώς και των εκάστοτε μελών των εκκλησιαστικών Συμβουλίων, σε συνδυασμό με τις συνδρομές και δωρεές των πιστών, το έργο που επετεύχθη ήταν σημαντικότατο. Έγινε εξολοκλήρου εξωραϊσμός και ανακαίνιση του Ι. Ναού, (Τέμπλο, κουφώματα, δάπεδο, σκεπή, Ι. σκεύη κ.λ.). Επίσης τσιμεντοστρώθηκε ο περιβάλλον χώρος, διαμορφώθηκε κατάλληλος χώρος για στάθμευση οχημάτων, κατασκευάστηκε αίθουσα συνεστιάσεων, κουζίνα, έως υδροδότηση και ηλεκτροδότηση ακόμα του Ι. Ναού.

Λόγω του πανέμορφου φυσικού τοπίου που βρίσκεται χτισμένο το εκκλησάκι, από τα παλαιότερα χρόνια αποτελούσε πόλο έλξης και γινόταν αντικείμενο επίσκεψης πολλών προσκυνητών. Οι γεροντότεροι θυμούνται τα παιδιά του Σχολείου του ΑιΓιώργη και της Μπερτσοβάς που τα έφερνε ο δάσκαλος εκδρομή σε αυτό. Όπως επίσης και τους μαθητές του χωριού μας, που ανηφόριζαν για το εκκλησάκι των Αγίων μαζί με τον Χαρίλαο Καλοπίση και άλλους δασκάλους του χωριού. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, όπου πολλοί κάτοικοι και προσκυνητές, συνεπαρμένοι απ’ το σπάνιο φυσικό κάλλος που περιβάλλει τον ναό, ανηφορίζουν εκεί και περνούν ευχάριστα διάφορες ημέρες και ώρες του χρόνου, όπως την ΚαθαροΔευτέρα, την Πρωτομαγιά, Καλοκαιρινές βραδιές κ.α.

Το γεγονός αυτό δεν το άφησαν ανεκμετάλλευτο ο εφημέριος με το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του χωριού μας, οι οποίοι μάλιστα βλέποντας την αγάπη του κόσμου, θέσπισαν αυτό να εορτάζει και άλλες ημέρες του χρόνου, εξαιτίας της επιθυμίας των κατοίκων, αλλά και γνωστών δωρητών που αφιέρωσαν εικόνες σε αυτό. Όπως κατά τις εορτές του Αγίου Ραφαήλ (Λαμπροτρίτη), της Ζωοδόχου Πηγής (Παρασκευή του Πάσχα), των Αγίων Αναργύρων(1η Ιουλίου), της Αγίας Παρασκευής(26 Ιουλίου) και των Αγίων Αναργύρων (1η Νοεμβρίου). Τις ημέρες εκείνες η εκάστοτε Εκκλησιαστική Επιτροπή προβαίνει και στις ανάλογες προετοιμασίες για τους προσκυνητές  (πότε γίδα βραστή, πότε γκιόσες, γουρνοπούλες, αρνί και όλα τα συναφή)

Το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, αποτελεί μέρος της παράδοσης του τόπου μας και πηγή ζωντάνιας γι αυτόν. Ας συμβάλλουμε λοιπόν άπαντες με την παρουσία μας σε αυτό  προς όφελος του χωριού μας, αλλά και για να μην εκλείψουν τα όνειρα και οι βλέψεις των σοφών προγόνων μας.

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν κοινοποιείται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτά τα tags και τα attributes σε HTML: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

Εισάγετε το αποτέλεσμα της πράξης παρακάτω, αποδείτε ότι δεν είστε ρομπότ *

© 2024 Αγία Σοφία Blog. All Rights Reserved.